Program wychowania zdrowotno-motorycznego został opracoawany dla uczniów kształcenia zintegrowanego. Ma on pomóc w aktywnym współdziałaniu nauczycieli, rodziców i uczniów na rzecz rozwoju fizycznego dzieci, troski o ich zdrowie i bezpieczeństwo, promocji zdrowego stylu zycia. Na program składają się trzy obszary działań: 1) Promowanie zdrowia - sport i rekracja 2) Przygotowanie do zycia społecznego 3) Kształcenie zachowań prozdrowotnych
I. WSTĘP
Życie i zdrowie fizyczne, psychiczne, społeczne to największe wartości i bogactwa narodu. Zdrowie według definicji Światowej Organizacji Zdrowia to stan pełnego fizycznego, psychicznego i społecznego dobrego samopoczucia, a nie tylko brak choroby lub ułomności.
Pragnąc rozszerzyć wyobrażenie dziecka o zdrowiu, wzbogacić je o nowe treści, podjęłyśmy próbę skonstruowania programu zdrowotno - motorycznego. Program powstał pod wpływem wcześniej podejmowanych rozmaitych działań na rzecz prawidłowego rozwoju ucznia. Poprzez realizację programu pragniemy ukształtować u dzieci przekonanie, że dzięki dobremu zdrowiu, aktywności fizycznej mogą być zadowolone z siebie, sprawne ruchowo, mieć dobre kontakty z innymi i cieszyć się życiem.
Za nasze zdrowie w 10-17% odpowiada służba zdrowia, w 15% - właściwości dziedziczne, w 20 % - środowisko, zaś pozostałe około 50 % związane jest ze stylem życia, czyli naszymi nawykami. Dlatego ucznia należy wdrażać do postaw prozdrowotnych we wszystkich przejawach życia codziennego, zaczynając od małych spraw, które w konsekwencji mogą mieć wpływ na jego przyszłe życie.
Program nasz ma pomóc w aktywnym współdziałaniu nauczycieli, rodziców i uczniów na rzecz rozwoju fizycznego dzieci, troski o ich zdrowie i bezpieczeństwo, promocji zdrowego stylu życia.
W wyniku realizacji programu uczeń ma posiąść zdolności samodzielnego dokonywania wyboru zachowań właściwych dla zdrowia własnego i innych ludzi.
Konstrukcja programu została oparta na założeniu, iż wysiłki podejmowane w ramach szkolnej edukacji zdrowotnej dzieci przyniosą efekty jeżeli :
- treści, metody uwzględniać będą oczekiwania głównego odbiorcy oraz będą dostosowane do jego problemów i potrzeb,
- zostanie stworzona przez otoczenie ucznia ( rodzice, nauczyciele, grupa rówieśnicza, pielęgniarka szkolna ) atmosfera sprzyjająca zdrowiu i sprawności fizycznej ucznia.
II .CELE GŁÓWNE PROGRAMU.
- Nabycie i utrwalanie odpowiednich nawyków i umiejętności samodzielnego dokonywania wyborów pro- zdrowotnych przez dziecko.
- Kształtowanie zdrowej osobowości.
- Przekazywanie wiedzy o zdrowiu.
- Kształtowanie nawyków aktywności ruchowej.
- Dbanie o prawidłowy rozwój motoryki dziecka.
III. CELE SZCZEGÓŁOWE
- Wyrabianie nawyków aktywności ruchowej na co dzień.
- Wpajanie zasad bezpiecznego i zdrowego spędzania czasu wolnego w różnych sytuacjach i warunkach.
- Zachęcanie do wyboru zdrowego stylu życia.
- Poszerzanie wiedzy o zdrowiu.
- Zachęcanie rodziców do współdziałania z dziećmi na rzecz utrzymania i stosowania prawidłowych zachowań zdrowo- tnych.
- Włączenie rodziny, pielęgniarki szkolnej i innych grup spo- łecznych do pomocy w realizacji programu.
- Stworzenie miejsca w klasie promującego zdrowy styl życia.
Program będzie realizowany :
- na zajęciach kształcenia zintegrowanego,
- na zajęciach pozalekcyjnych,
- na wycieczkach klasowych i szkolnych,
- na zebraniach z rodzicami,
- podczas spotkań z osobami kompetentnymi,
- na imprezach szkolnych i okolicznościowych,
- w czasie przerw lekcyjnych,
- zgodnie z inwencją nauczyciela.
IV. METODY WSPIERANIA EDUKACYJNEGO.
- Problemowa,
- Informacyjna.
- Praktycznego działania.
- Ekspresyjna.
- Praca z tekstem.
V. FORMY AKTYWNOŚCI
- Praca indywidualna jednolita, zróżnicowana.
- Praca grupowa jednolita.
- Praca zbiorowa jednolita.
- Praca indywidualna.
VI.ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
- przewodnik dla nauczycieli ,,Środowiskowy program wy- chowania zdrowotnego klas I- III ,
- karty pracy,
- sprzęt sportowy,
- zagadki,- ilustracje,
- filmy video,
- środki higieny jamy ustnej itp.
VII. TREŚCI PROGRAMU
Na program składają się następujące obszary działań:
- Promowanie zdrowia – sport i rekreacja
- Przystosowanie do życia społecznego
- Kształtowanie zachowań prozdrowotnych
UMIĘTNOŚCI
PROMOWANIE ZDROWIA - SPORT I REKREACJA
- Ruch – jego znaczenie dla zdrowia i dobrego samopoczucia.
- chętnie uczestniczy w zajęciach ruchowych przewidzianych programem
- dostrzega potrzebę współzawodnictwa klasowego i międzyklasowego poprzez udział w turniejach gier i zabaw
- aktywnie uczestniczy w pozalekcyjnych zajęciach sportowych
- ma świadomość roli uczestnictwa w organizowanych turniejach i olimpiadach
- rozumie znaczenie ruchu na świeżym powietrzu
- umie kulturalnie zachować się podczas różnych form aktywności ruchowej
- potrafi szanować przybory i przyrządy do ćwiczeń
- preferuje formy czynnego wypoczynku: wycieczki, spacery, wyjazdy na basen
- chętnie bierze udział w zajęciach z wykorzystaniem środowiskowego programu kl. I- III (spotkania z pielęgniarką szkolną oraz w zabawach integrujących
- zna zasady bezpiecznego zachowania się na zajęciach
- zna podstawowe zasady poznanych gier i zabaw
- Dobry rytm pracy i wypoczynku.
- potrafi racjonalnie i higienicznie zaplanować rozkład zajęć w ciągu dnia
- dostrzega szkodliwość długiego przesiadywania przed telewizorem i komputerem
- prawidłowo wykorzystuje przerwy śródlekcyjne i międzysekcyjne – relaks, spożycie posiłku
PRZYSTOSOWANIE DO ŻYCIA SPOŁECZNEGO
- Współpraca rodziców ze szkołą w ramach działalności prozdrowotnej.
- zachęca rodziców do czynnego wypoczynku, udziału w uroczystościach szkolnych, wycieczkach, turniejach, olimpiadach
- dostrzega stałe zainteresowanie rodziców jego zdrowiem
- Uwrażliwianie na problematykę ludzi starszych, chorych i niepełnosprawnych.
- jest tolerancyjny wobec ludzi (przede wszystkim dzieci) sprawnych inaczej
- dostrzega problemy tych ludzi
- Współpraca z innymi klasami oraz środowiskiem lokalnym.
- bierze udział w organizowanych konkursach
- dokonuje wymiany doświadczeń
- jest wrażliwy na potrzeby swoich kolegów
- próbuje nawiązać kontakty z dziećmi specjalnej troski
- nawiązuje kontakty z pielęgniarką szkolną i innymi grupami społecznymi
KSZTAŁTOWANIE ZACHOWAŃ PROZDROWOTNYCH
- Higiena osobista.
- zna swoje ciało ,dba o higienę ciała
- dba o estetykę i zdrowe uzębienie
- rozumie znaczenie snu dla wypoczynku i zdrowia
- oddziałuje własnym przykładem
- potrafi dostosować ubiór stosownie do pogody
- Higiena najbliższego otoczenia, środowiska naturalnego.
- rozumie potrzebę wypoczynku na świeżym powietrzu i zachęca innych do takiej formy spędzania wolnego czasu
- zna i rozróżnia miejsca do składowania nieczystości
- dba o wygląd klasy
- chętnie bierze udział w pracach na rzecz utrzymania porządku w domu, szkole i otoczeniu
- prawidłowo zachowuje się na rzecz ochrony przyrody
- zna korzyści wynikające z kontaktu z przyrodą
- Przeciwdziała nałogom.
- zna zagrożenia i negatywne skutki nałogów (lekomanii, narkomani, alkoholizmu, nikotynizmu).
- przyjmuje postawę wolną od nałogów
- jest wrażliwy na czyste powietrze bez dymu tytoniowego
- Bezpieczeństwo i pierwsza pomoc.
- przestrzeganie zasad bezpiecznego zachowania się w każdej sytuacji
- zna zasady bezpiecznego przechodzenia przez jezdnię
- przestrzega reguł w grach i zabawach
- zna elementarne zasady udzielania pierwszej pomocy w niektórych urazach oraz podstawowe wyposażenie apteczki
- dostrzega przyczyny, skutki pożarów i zna sposoby ich zapobiegania
- Rozbudzanie zainteresowań własnym i jego kontrola.
- potrafi dokonać oceny własnego stanu zdrowia, prawidłowej sylwetki
- zna zagrożenia wynikające z różnych chorób (choroby odzwierzęce, choroba brudnych rąk itp.) oraz sposoby zapobiegania im
- chętnie korzysta z rad i wskazówek służby medycznej
- zna możliwości kontroli zdrowia
- Organizacja miejsca w klasie wskazującego na promocję zdrowia.
- współtworzy miejsce w klasie odpowiadające wymogom zdrowia
- gromadzi książki, czasopisma, materiały o tematyce zdrowotnej
- uwzględnia w wystroju klasy zagadnienia związane z promocją zdrowia
VIII. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Ewaluacja to systematyczne monitorowanie realizacji zaplanowanych zadań. W trakcie realizacji programu wskazane jest pisanie krótkich sprawozdań z uwagami dotyczącymi przebiegu zajęć, wypełnianie ankiet, zbieranie wytworów pracy, przeprowadzenie testów. Po wdrożeniu programu należy również dokonać jego ewaluacji, w celu uzyskania informacji zwrotnej o jego merytorycznej wartości oraz uzyskaniu wskazówek o potrzebie jego modyfikowania i uzupełniania. Jako narzędzia ewaluacji posłużyć mogą ankiety dla uczniów i rodziców, testy, wywiady.
Propozycje kontroli i oceny uczniów:
- wnikliwa obserwacja uczniów
- bezpośrednia rozmowa z uczniem i rodzicami, wywiady, dyskusje
- karty pracy ucznia
- prace dowolne (literackie, plastyczne)
- analiza wytworów ucznia
- karty samooceny
- pyzzle
IX. EWALUACJA PROGRAMU
Po zrealizowaniu założeń programu uczniowie mogą uzupełnić ankietę oceniającą zajęcia.
Proszę Cię o wypełnienie ankiety. Na podstawie twoich odpowiedzi będę mogła stwierdzić, czy prowadzone przeze mnie zajęcia zaciekawiły Cię.
- Jak się czułeś na zajęciach z edukacji zdrowotnej ?
- Napisz, co Cię najbardziej zainteresowało?
- Napisz, Ci się nie podobało na zajęciach?
- Napisz, o czym chciałbyś jeszcze raz usłyszeć?
- Jakie słoneczko dasz pani po zajęciach z edukacji?
Opracowały: Katarzyna Chudzik i Joanna Marciniak
Zespół Szkół w Debrznie